فواید قهوه به زمان نوشیدن آن بستگی دارد و این موضوع از نظر علمی مورد بررسی قرار گرفته است. تأثیر قهوه بر بدن به دلیل وجود کافئین و سایر ترکیبات فعال زیستی است که به طور مستقیم بر هورمونها، متابولیسم، عملکرد مغز و سیستم عصبی تأثیر میگذارند. در ادامه، ارتباط بین زمان مصرف قهوه و اثرات آن را بیشتر توضیح میدهیم.
در حقیقت سلامت بودن نوشیدنی قهوه به زمان نوشیدن آن در طول روز بستگی دارد. این تحقیق در طول ده سال روی بیش از چهل هزار بزرگسال در آمریکا انجام شد. در طول این زمان کسانی که قهوه خود را صبح مینوشیدند ۱۶ درصد کمتر از کسانی که اصلا قهوه نمینوشیدند درگذشتند ولی این قضیه به طور کلی و دقیق اثبات نشده است و میتوان دلایل کلیدیتر و جالبتری برای ارتباط بین زمان مصرف قهوه و اثرات آن روی سلامتی بدن انسان آورد.
تأثیر بر سطح هورمون کورتیزول
هورمون کورتیزول به تنظیم سطح هوشیاری، متابولیسم و پاسخ به استرسهای روزمره کمک میکند. سطح این هورمون به طور طبیعی در صبح (حدود ساعت ۸ تا ۹) در بالاترین حد خود قرار دارد و سپس به تدریج کاهش مییابد.
اگر قهوه را در زمانی مصرف کنید که سطح کورتیزول بالا است، اثر افزایشی آن بر هوشیاری کاهش مییابد. این موضوع به دلیل مقاومت بدن به کافئین در حضور کورتیزول بالا است. در عوض، ممکن است بدن به مصرف بیشتر کافئین عادت کند و اثربخشی آن کاهش یابد.
برای بهرهمندی بیشتر از اثر فعالکنندهی قهوه، توصیه میشود بعد از کاهش اولیه کورتیزول، یعنی بین ساعت ۹:۳۰ تا ۱۱:۳۰ صبح یا اوایل بعدازظهر (بین ۱:۳۰ تا ۳:۳۰ بعدازظهر) قهوه مصرف شود.
اثر بر متابولیسم و چربیسوزی
کافئین متابولیسم را افزایش داده و به سوزاندن چربیها کمک میکند. این اثر به ویژه در زمانهایی که بدن در موقعیت بین صبحانه و ناهار قرار دارد، بیشتر است.
مصرف قهوه ۳۰ تا 60 دقیقه قبل از ورزش میتواند استقامت، چربیسوزی و عملکرد فیزیکی را بهبود بخشد. این به دلیل تحریک سیستم عصبی و افزایش آزادسازی اسیدهای چرب از بافتهای چربی است.
تأثیر بر خواب و ریتم شبانهروزی
کافئین میتواند تا ۴ تا ۶ ساعت در بدن فعال بماند و موجب اختلال در خواب شود. بنابراین، نوشیدن قهوه در ساعات پایانی روز (بعد از ۳ تا ۴ بعدازظهر) توصیه نمیشود، زیرا میتواند کیفیت خواب شبانه را کاهش دهد. خواب ناکافی نیز خود باعث خستگی روز بعد شده و نیاز به مصرف قهوه بیشتر را ایجاد میکند، که یک چرخهی به شدت معیوب و ناسالم را شکل میدهد.
تأثیر بر تمرکز بیشتر در طول روز
مطالعات نشان دادهاند که کافئین میتواند تمرکز، حافظه کوتاهمدت و عملکرد شناختی را بهبود دهد. برای بهرهبرداری بهتر از این اثر:
• صبحها (۹:۳۰ تا ۱۱:۳۰): برای جلسات کاری یا یادگیری مؤثر است.
• اوایل بعدازظهر (۱:۳۰ تا ۳:۳۰): برای مقابله با افت انرژی بعد از ناهار مفید و کاربردی است.